Hàng hoá xuất khẩu sang Nhật Bản nên xin C/O Form nào?

Trong hoạt động xuất khẩu, Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (Certificate of Origin – C/O) là một trong những chứng từ quan trọng nhất, giúp hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế quan khi nhập khẩu vào thị trường nước ngoài.

Đặc biệt, khi xuất khẩu sang Nhật Bản - một trong những thị trường khó tính nhưng giàu tiềm năng nhất của Việt Nam – việc xác định mẫu C/O phù hợp lại càng quan trọng. Vậy hàng xuất khẩu Việt Nam sang Nhật nên chọn C/O form để được hưỡng ưu đãi thuế quan cao nhất ? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết dưới đây.

Tổng quan các mẫu C/O Form đi Nhật Bản phổ biến hiện nay

1.C/O form VJ – Theo Hiệp định Đối tác Kinh tế Việt Nam – Nhật Bản (VJEPA)

Đây là mẫu C/O được áp dụng chỉ giữa hai quốc gia Việt Nam và Nhật Bản, dựa trên Hiệp định VJEPA ký năm 2008.

- Phạm vi áp dụng: Hàng hóa có xuất xứ thuần túy hoặc có hàm lượng giá trị gia tăng từ Việt Nam, xuất khẩu trực tiếp sang Nhật Bản.
- Ưu điểm: Hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu theo cam kết riêng của Nhật Bản dành cho Việt Nam, với nhiều mặt hàng được giảm thuế về 0%.
- Đặc điểm: C/O form VJ được Bộ Công Thương Việt Nam (hoặc cơ quan được ủy quyền) cấp. Hồ sơ có thể nộp trước, trong hoặc sau khi xuất khẩu, miễn là đáp ứng đủ điều kiện xuất xứ.
- Phù hợp với: Các doanh nghiệp sản xuất hàng hóa chủ yếu tại Việt Nam như nông sản, thực phẩm chế biến, thủ công mỹ nghệ, vật liệu tự nhiên…

2.C/O form AJ – Theo Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện ASEAN – Nhật Bản (AJCEP)

Form AJ được áp dụng cho hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam hoặc các quốc gia ASEAN sang Nhật Bản.
Hiệp định AJCEP tạo điều kiện để hàng hóa trong khu vực ASEAN được hưởng mức thuế nhập khẩu ưu đãi khi vào Nhật.

- Phạm vi áp dụng: Hàng hóa có nguồn gốc hoặc được sản xuất tại Việt Nam – hoặc các nước ASEAN khác.
- Ưu điểm: Phạm vi áp dụng rộng hơn form VJ, vì cho phép cộng gộp xuất xứ trong khu vực ASEAN (ví dụ: nguyên liệu từ Thái Lan, lắp ráp tại Việt Nam vẫn được tính xuất xứ hợp lệ).
- Đặc điểm: Form AJ được cấp theo quy định trong Thông tư 37/2022/TT-BCT, với mẫu cố định, thông tin ghi bằng tiếng Anh, gồm các mục bắt buộc như: mô tả hàng, mã HS, tiêu chí xuất xứ, hóa đơn, phương tiện vận chuyển, và xác nhận của cơ quan cấp.
- Phù hợp với: Doanh nghiệp có chuỗi cung ứng trong khu vực ASEAN – Nhật Bản, như linh kiện điện tử, dệt may, nông sản chế biến…

3.C/O form CPTPP – Theo Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương

Hiệp định CPTPP là FTA thế hệ mới, với mức độ mở cửa thị trường và ưu đãi thuế sâu rộng hơn. Cả Việt Nam và Nhật Bản đều là thành viên CPTPP, nên hàng hóa xuất khẩu giữa hai nước có thể sử dụng C/O form CPTPP.

- Phạm vi áp dụng: Hàng hóa có xuất xứ từ Việt Nam hoặc các nước thành viên CPTPP.
- Ưu điểm: Mức thuế ưu đãi sâu hơn so với VJEPA và AJCEP. Doanh nghiệp được tự chứng nhận xuất xứ, không bắt buộc phải xin cấp C/O tại cơ quan quản lý, nếu đã được Bộ Công Thương chấp thuận.
- Đặc điểm: Mẫu C/O CPTPP không cố định, nhưng phải chứa đủ các thông tin theo quy định (mã HS, mô tả hàng, tiêu chí xuất xứ, người khai, người nhập khẩu, chữ ký...).
- Phù hợp với: Doanh nghiệp có năng lực xuất khẩu lớn, chủ động được hồ sơ, muốn rút ngắn thời gian thông quan và tận dụng thuế suất thấp hơn.

>>>Xem nhanh: Tình huống xin C/O cho hàng hoá xuất khẩu sang Nhật

Doanh nghiệp nên xin C/O Form nào khi xuất khẩu sang Nhật Bản?

Trên thực tế, cả ba mẫu C/O (VJ, AJ, CPTPP) đều có hiệu lực tại Nhật Bản. Tuy nhiên, để chọn được form tối ưu nhất, doanh nghiệp cần dựa trên nguồn gốc hàng hoá, quy tắc xuất xứ, và biểu thuế ưu đãi thực tế của Nhật trong từng hiệp định.

- Nếu hàng hoàn toàn sản xuất tại Việt Nam, giao thương trực tiếp sang Nhật → Form VJ là lựa chọn truyền thống và dễ áp dụng nhất.
- Nếu hàng có nguyên liệu hoặc công đoạn sản xuất từ các nước ASEAN → nên xin Form AJ để tận dụng cơ chế cộng gộp xuất xứ.
- Nếu hàng đạt tiêu chí CPTPP hoặc doanh nghiệp muốn chủ động tự chứng nhận xuất xứ → Form CPTPP là lựa chọn hiện đại và linh hoạt nhất.

Mỗi hiệp định có biểu thuế ưu đãi riêng. Vì vậy, trước khi xin cấp, doanh nghiệp nên tra cứu biểu thuế Nhật Bản (Customs Tariff Schedules) để xác định form nào mang lại mức thuế thấp nhất cho sản phẩm cụ thể của mình.

Các điều kiện cần đáp ứng để xin C/O form đi Nhật Bản

Dù là VJ, AJ hay CPTPP, doanh nghiệp chỉ được cấp C/O khi đáp ứng đầy đủ các tiêu chí xuất xứ và chứng từ hợp lệ. Một bộ hồ sơ xin C/O hợp lệ cần đảm bảo:

- Hàng hoá có xuất xứ rõ ràng:
+ Đạt tiêu chí xuất xứ (WO – Wholly Obtained, PE – Produced Entirely, RVC – Regional Value Content, CTC – Change in Tariff Classification…).
+ Có hồ sơ chứng minh nguồn gốc nguyên liệu và quy trình sản xuất.
- Chứng từ minh bạch, đầy đủ:
+ Tờ khai hải quan, hóa đơn thương mại, vận đơn, bảng kê nguyên liệu, quy trình sản xuất, bảng tính giá trị khu vực…
+ Nếu có nguyên liệu nhập khẩu, phải có chứng từ chứng minh xuất xứ hợp lệ của nguyên liệu đó.
- Thông tin thống nhất giữa các chứng từ:
+ Tên hàng, số lượng, mã HS, xuất xứ, ngày vận chuyển… phải trùng khớp.
+ Bất kỳ sai lệch nhỏ nào cũng có thể khiến hồ sơ bị từ chối.
- Doanh nghiệp đã đăng ký hồ sơ thương nhân và mẫu dấu, chữ ký tại cơ quan cấp C/O (hoặc đăng ký tự chứng nhận đối với CPTPP).

- Nộp hồ sơ đúng quy trình:
+ Thực hiện khai báo điện tử trên hệ thống Ecosys (https://ecosys.gov.vn).
+ Sau đó nộp bản cứng để đối chiếu và ký duyệt.

>>> Xem thêm: Xuất khẩu trong khối ASEAN sử dụng C/O form nào?

Kết luận

Nhật Bản là một trong ba thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, với nhu cầu lớn về nông sản, thực phẩm chế biến, đồ gỗ, hàng tiêu dùng và vật liệu sinh học. Việc chọn đúng C/O form phù hợp khi xuất khẩu sang Nhật Bản giúp doanh nghiệp Việt Nam tiết kiệm chi phí thuế và rút ngắn thời gian thông quan, tăng uy tín thương mại và khả năng cạnh tranh. Vì vậy doanh nghiệp nên đánh giá cả ba form trước mỗi lô hàng, chọn hiệp định mang lại lợi ích thuế cao nhất và dễ áp dụng nhất.

Công ty TNHH TM DV GOODPRICE VIỆT NAM

Email: [email protected]

Facebook: Goodprice Việt Nam

Phone: 0906368199 - 0916112833

Hotline: 190063629